पीएम-किसान आणि पीएम-किसान मानधन योजना (PM-KISAN vs PM-KMY) यामधील मुख्य फरक
पीएम-किसान आणि पीएम-किसान मानधन योजनेची संपूर्ण तुलना – लाभ, पात्रता व अर्ज प्रक्रिया

केंद्र सरकारने शेतकऱ्यांसाठी अनेक महत्त्वाच्या योजना सुरू केल्या आहेत. त्यापैकी दोन प्रमुख योजना म्हणजे प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना (PM-KISAN) आणि प्रधानमंत्री किसान मानधन योजना (PM-KMY). दोन्ही योजना शेतकऱ्यांसाठी असूनही त्यांचा उद्देश, लाभ, पात्रता आणि कार्यपद्धती वेगवेगळी आहे. या लेखात आपण या दोन्ही योजनांमधील प्रमुख फरक सविस्तर समजून घेणार आहोत.
📌 1. योजनेचा उद्देश
योजना | उद्देश |
---|---|
PM-KISAN | लहान आणि सीमांत शेतकऱ्यांना दरवर्षी ₹6,000 आर्थिक मदत देणे. |
PM-KMY | वृद्धावस्थेत शेतकऱ्यांना दरमहा ₹3,000 पेन्शन मिळणे. |
💸 2. लाभ आणि रक्कम
योजना | लाभ |
---|---|
PM-KISAN | वर्षाला ₹6,000 (दर तीन महिन्यांनी ₹2,000 बँकेत थेट जमा) |
PM-KMY | वयाच्या 60व्या वर्षानंतर दरमहा ₹3,000 पेन्शन जीवनभर मिळते |
👨🌾 3. पात्रता अटी
योजना | पात्रता |
---|---|
PM-KISAN | 2 हेक्टरपर्यंत जमीन असलेले सर्व लहान व सीमांत शेतकरी |
PM-KMY | वय 18 ते 40 वर्षांदरम्यान असलेले शेतकरी, मासिक योगदान देण्याची तयारी आवश्यक |
🔗 PM-KMY मध्ये वयानुसार मासिक योगदान चार्ट पाहा
🧾 4. आर्थिक योगदान आणि निधी
योजना | योगदान |
---|---|
PM-KISAN | कोणताही आर्थिक योगदान नाही, केंद्र सरकारकडून संपूर्ण रक्कम |
PM-KMY | मासिक योगदान आवश्यक, केंद्र सरकार देखील तेवढेच योगदान करते |
उदा. एखादा 30 वर्षीय शेतकरी ₹100 मासिक देत असेल, तर सरकारदेखील ₹100 देईल.
📝 5. अर्ज प्रक्रिया
योजना | अर्ज कसा करावा |
---|---|
PM-KISAN | pmkisan.gov.in वर ऑनलाइन किंवा नजीकच्या CSC सेंटरवरून |
PM-KMY | केवळ CSC (कॉमन सर्व्हिस सेंटर) वरून नोंदणी करता येते |
🔍 6. योजनेची वैशिष्ट्ये
योजना | वैशिष्ट्ये |
---|---|
PM-KISAN | थेट बँकेत रक्कम जमा, संपूर्ण भारतभर लागू, किमान कागदपत्र |
PM-KMY | स्वेच्छिक आणि अंशदायी योजना, वृद्धावस्थेत आर्थिक स्थैर्य प्रदान करते |
📊 7. तुलना सारांश
मुद्दा | PM-KISAN | PM-KMY |
---|---|---|
उद्देश | वार्षिक आर्थिक मदत | वृद्धावस्था पेन्शन |
लाभ | ₹6,000/वर्ष | ₹3,000/महिना |
योगदान | नाही | आवश्यक |
वयोमर्यादा | कोणतीही नाही | 18 ते 40 वर्षे |
अर्ज प्रक्रिया | ऑनलाइन/CSC | CSC वरून |
लाभ मिळण्याची वेळ | त्वरित | 60 वर्षानंतर |
🔗 संबंधित योजना (Internal Linking)
- PM-KISAN योजनेची सविस्तर माहिती व अर्ज प्रक्रिया
- PM-KMY योजनेचा पूर्ण तपशील आणि योगदान चार्ट
- शेतकऱ्यांसाठी राष्ट्रीय पेन्शन योजना (NPS)
🌐 उपयुक्त बाह्य लिंक्स (External Links)
✅ निष्कर्ष
PM-KISAN ही योजना शेतकऱ्यांना त्वरित आर्थिक सहाय्य देते, तर PM-KMY वृद्धावस्थेत पेन्शनच्या स्वरूपात दीर्घकालीन आधार देते. दोन्ही योजनांमधील फरक समजून घेतल्यावर शेतकऱ्यांनी स्वतःच्या गरजेनुसार योग्य योजनेची निवड करावी. या दोन्ही योजनांचा लाभ घेणे शेतकऱ्यांच्या आर्थिक स्थैर्यासाठी अत्यंत उपयुक्त ठरेल.
🔔 अपडेट राहा! नवीन योजना व लाभांविषयी नियमित माहिती मिळवण्यासाठी marathiudyojak.com या वेबसाईटला भेट द्या.
📲 मराठी उद्योजकसोबत कनेक्ट व्हा:
✨ आयडिया, यशोगाथा आणि अपडेट्स जाणून घ्या!
🔔 आमच्या YouTube चॅनेलला सब्सक्राईब करा – Marathi Udyojak
📸 खास अपडेट्स, बिझनेस टिप्स आणि उद्योजकतेचा प्रवास पाहण्यासाठी Instagram वर फॉलो करा –
👉 मराठी उद्योजक 🚩
🌐 बिझनेस गाईड्स, लेख, आणि स्टोरीज वाचण्यासाठी भेट द्या –
👉 marathiudyojak.com
🧵 उद्योजकतेवरील चर्चा आणि टिप्ससाठी Threads वर कनेक्ट व्हा –
👉 @marathiudyojak
🐦 उद्योगविश्वातील रोजचे अपडेट्स मिळवण्यासाठी X (पूर्वीचे ट्विटर) वर फॉलो करा –