PMEGP योजना 2025 – मार्गदर्शक, पात्रता, अर्ज प्रक्रिया व FAQ (मराठीत)

🔰 प्रास्तावना

आजच्या काळात अनेक तरुण, महिलांमध्ये आणि बेरोजगारांमध्ये स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्याची तीव्र इच्छा असते. मात्र आर्थिक मर्यादा, योग्य मार्गदर्शनाचा अभाव आणि सुरुवातीसाठी आवश्यक असणाऱ्या भांडवलाच्या अडचणीमुळे ही स्वप्नं पूर्ण होत नाहीत. भारत सरकारने हाच अडथळा दूर करण्यासाठी “प्रधानमंत्री रोजगार सृजन योजना (PMEGP)” सुरु केली आहे. ही योजना ग्रामीण व शहरी भागातील युवकांना स्वरोजगारासाठी प्रोत्साहित करत असून त्यांना बँकांद्वारे कर्ज आणि सरकारमार्फत अनुदान पुरवण्याचा उद्देश हा PMEGP योजनेचा आहे. PMEGP ही योजना “खादी आणि ग्रामोद्योग आयोग” (KVIC) अंतर्गत राबवली जाते. यातून तुम्हाला उत्पादन, सेवा, व्यापार यांसारख्या विविध व्यवसायासाठी ₹२५ लाखांपर्यंत कर्ज मिळू शकते. विशेष म्हणजे यामध्ये १५% ते ३५% पर्यंत अनुदानही मिळते, जे व्यवसायासाठी मोठी मदत ठरते.

👉 व्यवसाय सुरू करण्यासाठी १०१ यशस्वी कल्पना येथे वाचा

🎯 योजना उद्दिष्टे

• बेरोजगार युवकांना व्यवसायासाठी आर्थिक मदत देणे
• ग्रामीण भागात उद्योग निर्मिती आणि आर्थिक विकासाला चालना देणे
• पारंपरिक आणि लघुउद्योगांना बळकटी देणे
• महिलांना, अनुसूचित जाती-जमातींना, अपंग व्यक्तींना आणि अल्पसंख्याकांना प्राधान्य देणे
• देशभरात रोजगारनिर्मिती वाढवणे

✅ पात्रता निकष (Eligibility Criteria)

1. अर्जदाराचे वय किमान १८ वर्षे असावे.
2. किमान ८ वी पास असणे आवश्यक आहे (₹५ लाखांपेक्षा जास्त प्रकल्पासाठी).
3. अर्जदाराकडे चालू व्यवसाय नसावा – ही योजना फक्त नवीन व्यवसायांसाठी आहे.
4. अर्जदाराने यापूर्वी PMEGP/REGP/PMRY सारखी अनुदान योजना घेतलेली नसावी.
5. महिला, SC/ST/OBC/अपंग अर्जदारांना विशेष प्राधान्य दिले जाते.

🧾 अर्ज प्रक्रिया – Step-by-Step मार्गदर्शन

📍 Step 1: अधिकृत वेबसाईटवर नोंदणी

https://www.kviconline.gov.in/pmegp या संकेतस्थळावर जा. “Online Application for Individual” हा पर्याय निवडा आणि तुमची वैयक्तिक माहिती भरा.

📍 Step 2: व्यवसायाची माहिती व प्रकल्प अहवाल भरणे

तुम्ही कोणता व्यवसाय सुरू करू इच्छिता, त्यासाठी लागणाऱ्या यंत्रसामग्री, भांडवल, खर्च आणि अंदाजे उत्पन्न याविषयी माहिती असलेला प्रकल्प अहवाल तयार करा व सबमिट करा.

👉 फ्री इन्व्हॉइस टेम्प्लेट डाउनलोड करा – व्यवसायासाठी

📍 Step 3: आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा

• आधार कार्ड
• PAN कार्ड
• शैक्षणिक प्रमाणपत्र
• जातीचे प्रमाणपत्र (जर लागू असेल तर)
• पासपोर्ट साइज फोटो
• बँक पासबुक किंवा रद्द केलेला चेक
• प्रकल्प अहवाल

📍 Step 4: अर्ज सबमिट करा

अर्ज पूर्ण झाल्यावर सबमिट करा आणि त्याचा प्रिंटआउट किंवा रेफरन्स क्रमांक सुरक्षित ठेवा.

📍 Step 5: स्थानिक KVIC/DIC कार्यालयात प्रक्रिया

अर्जाची पडताळणी करून मुलाखत किंवा शॉर्ट लिस्टिंग केली जाते. त्यानंतर तुम्हाला 10 दिवसांचे EDP (Entrepreneurship Development Programme) प्रशिक्षण दिले जाते.

📍 Step 6: बँक कडून कर्ज मंजुरी

प्रशिक्षण पूर्ण केल्यानंतर तुमचा अर्ज संबंधित बँकेत पाठवला जातो आणि कर्ज मंजूर केले जाते.

🏭 प्रकल्प अहवाल – उदाहरण (उदाहरणार्थ)

व्यवसायाचे नाव: पॅकेजिंग युनिट
एकूण खर्च: ₹6 लाख

• मशीनरी: ₹3.5 लाख
• इमारतीचे भाडे व सेटअप खर्च: ₹1 लाख
• वर्किंग कॅपिटल: ₹1.5 लाख
  मार्जिन मनी: ₹60,000 (10%)
  अनुदान: ₹1.8 लाख (30%)
  बँक कर्ज: ₹3.6 लाख

👉 Mudra Loan बद्दल सविस्तर मार्गदर्शन येथे वाचा

🏦 सहभागी बँका (Participating Banks)

• State Bank of India (SBI)
• Bank of Maharashtra
• Union Bank of India
• Punjab National Bank
• Axis Bank, ICICI (काही ठिकाणी)
• Co-operative Banks व ग्रामीण बँका

❓ वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)

प्रश्न 1: PMEGP योजनेत अनुदान थेट खात्यावर जमा होते का?
उत्तर: नाही. अनुदानाची रक्कम थेट बँकेच्या मार्जिन मनी अकाउंटमध्ये जाते आणि ती कर्ज रकमेपासून वजा केली जाते.

प्रश्न 2: अर्ज नाकारल्यास परत अर्ज करू शकतो का?
उत्तर: होय, पण आधीच्या अर्जात का नकार मिळाला याचे कारण समजून घ्या आणि ते दूर करून नव्याने अर्ज करा.

प्रश्न 3: प्रशिक्षण अनिवार्य आहे का?
उत्तर: होय. EDP (Entrepreneurship Development Programme) हे प्रशिक्षण पूर्ण करणे आवश्यक आहे.

प्रश्न 4: किती दिवसांत कर्ज मिळते?
उत्तर: सरासरी ८ ते १२ आठवड्यांमध्ये प्रक्रिया पूर्ण होते. कधी कधी अधिक वेळ लागू शकतो.

प्रश्न 5: महिला किंवा अल्पसंख्याकांना कोणते विशेष फायदे मिळतात?
उत्तर: या प्रवर्गातील अर्जदारांना जास्तीत जास्त २५% ते ३५% पर्यंत अनुदान मिळते.

📌 महत्त्वाचे दुवे (Important Links)

• अधिकृत वेबसाईट: https://www.kviconline.gov.in/pmegp
• अर्ज स्थिती तपासणे: Application Status
• PMEGP मार्गदर्शक PDF: डाउनलोड करा

ही योजना तुमच्या उद्योजकीय वाटचालीला चालना देऊ शकते. शिस्तबद्ध अर्ज, व्यवस्थित प्रकल्प अहवाल आणि योग्य प्रशिक्षण यामुळे PMEGP अंतर्गत कर्ज मिळवणे शक्य होते. अधिक माहितीसाठी तुमच्या जिल्ह्याच्या KVIC किंवा DIC कार्यालयाशी संपर्क साधा.

तुमच्यासाठी उपयुक्त: व्यवसायासाठी उपयुक्त १० मोफत अ‍ॅप्स – प्रत्येक उद्योजकासाठी

📲 मराठी उद्योजकसोबत कनेक्ट व्हा:

✨ आयडिया, यशोगाथा आणि अपडेट्स जाणून घ्या!
🔔 आमच्या YouTube चॅनेलला सब्सक्राईब करा – Marathi Udyojak

📸 खास अपडेट्स, बिझनेस टिप्स आणि उद्योजकतेचा प्रवास पाहण्यासाठी Instagram वर फॉलो करा –
👉 मराठी उद्योजक 🚩

🌐 बिझनेस गाईड्स, लेख, आणि स्टोरीज वाचण्यासाठी भेट द्या –
👉 marathiudyojak.com

🧵 उद्योजकतेवरील चर्चा आणि टिप्ससाठी Threads वर कनेक्ट व्हा –
👉 @marathiudyojak

🐦 उद्योगविश्वातील रोजचे अपडेट्स मिळवण्यासाठी X (पूर्वीचे ट्विटर) वर फॉलो करा –

👉 @marathiudyojak